«Ενήλικες και προγράμματα δια βίου εκπαίδευσης στην περίοδο της πανδημίας:
η πρόκληση των ψηφιακών δεξιοτήτων»
Χρήστος Γούλας, Νίκος Φωτόπουλος, Πωλίνα Φατούρου
Το Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΚΑΝΕΠ) της ΓΣΕΕ αξιοποιώντας τα ευρήματα των μελετών και ερευνών του, συνεχίζει την παραγωγή και δημοσίευση «Κειμένων Παρέμβασης» (Policy Papers) για την προώθηση του δημόσιου και κοινωνικού διαλόγου στην εκπαίδευση-κατάρτιση και την απασχόληση.
Τα βασικά σημεία της προσέγγισης συμπυκνώνονται στα εξής:
- στην Ελλάδα παραμένει εξαιρετικά χαμηλή, συγκριτικά με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, η συμμετοχή των ενηλίκων σε προγράμματα δια βίου εκπαίδευσης, τόσο συνολικά όσο και αναφορικά με την παρακολούθηση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων μέσω διαδικτύου.
- παρά την αύξηση που η χώρα σημείωσε η συμμετοχή στην εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση, με την έλευση της πανδημίας, η συνολική συμμετοχή στη δια βίου εκπαίδευση φαίνεται να έχει μειωθεί σημαντικά, ενώ οι ήδη υπάρχουσες ανισότητες φαίνεται να διευρύνονται, μεταλλασσόμενες σε άλλες μορφές και εκφάνσεις σε σχέση με αυτές που παραδοσιακά γνωρίζαμε.
- η επίδραση του παράγοντα της πανδημίας της Covid-19 στη συμμετοχή σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης εμφανίζεται διαφοροποιημένη μεταξύ κοινωνικοοικονομικών ομάδων με διαφορετικές θέσεις στις κοινωνικές ιεραρχήσεις.
- το 2020 ένα σημαντικό, σε σύγκριση με τις άλλες χώρες, ποσοστό του πληθυσμού εμφανίζεται να μην κάνει χρήση του διαδικτύου, με την έλλειψη των απαραίτητων δεξιοτήτων να αποτελεί την επικρατέστερη αιτία αποκλεισμού τους. Πρόκειται, κυρίως, για γυναίκες, άτομα ηλικιών 55-64 ετών, μη οικονομικά ενεργό πληθυσμό αλλά και ανέργους, καθώς και άτομα με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
- το επίπεδο των ψηφιακών δεξιοτήτων του ενήλικου πληθυσμού της χώρας αποτιμάται σε χαμηλότερα – σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο – επίπεδα και η χώρα καταλαμβάνει μια χαμηλή θέση μεταξύ των 27 κρατών-μελών.
- η τρέχουσα συγκυρία επιτάσσει την υιοθέτηση στοχευμένων πολιτικών μέσα από δράσεις, πρωτοβουλίες, παρεμβάσεις και δραστικές αποφάσεις την ανάπτυξη, τη βελτίωση και τη διεύρυνση των ψηφιακών δεξιοτήτων του ενήλικου πληθυσμού, με ιδιαίτερη έμφαση σε άτομα με χαμηλό αλλά και μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης, στον άνεργο πληθυσμό, σε άτομα που ανήκουν στα χαμηλά εισοδηματικά κλιμάκια, στις ηλικιακές ομάδες άνω των 45 ετών, αλλά και στις αγροτικές περιοχές της χώρας.
- αναδεικνύεται η ανάγκη διαχείρισης της εν λόγω συγκυρίας με τρόπο ρηξικέλευθο και δημιουργικό, μακριά από «τεχνοφοβικές» ή άλλες συντηρητικές οπτικές που καθηλώνουν την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού σε πρακτικές του προηγούμενου αιώνα.
- προβάλλεται ως επιτακτική η ανάγκη για στοχευμένες και ρεαλιστικά εφαρμόσιμες πολιτικές παρέμβασης, που θα αποσκοπούν στην ενίσχυση της συμμετοχής των ενηλίκων στη δια βίου εκπαίδευση συνολικά αλλά και στις μορφές e-learning, συμβάλλοντας στην ενίσχυση εκείνων των πληθυσμιακών ομάδων που διαχρονικά εμφανίζονται αποκλεισμένες από τη δια βίου εκπαίδευση, την ίδια στιγμή που η περίοδος της πανδημίας ενέτεινε το ήδη υπάρχον πρόβλημα.
- στην εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης και του ψηφιακού μετασχηματισμού, η ανάδειξη της δημιουργικότητας και της κοινωνικά επωφελούς διαχείρισης της καινοτομίας, προϋποθέτουν περισσότερο από ποτέ, αίσθημα δημόσιας ευθύνης και διασφάλισης της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Δείτε το Κείμενο Παρέμβασης εδώ